του Νίκου Μαραντζίδη και Γιώργου Σιάκα*
Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή της Κυριακής στις 4 Φεβρουαρίου 2018.
Δείτε το άρθρο όπως δημοσιεύθυκε στην Καθημερινή, πατώντας εδώ.
Το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ έχει πλέον αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία στην κοινή γνώμη. Στην πρόσφατη έρευνα της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης του ΠΑΜΑΚ και του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) που πραγματοποιήθηκε 23-25 Ιανουαρίου 2018 πάνω από 6 στους 10 ερωτώμενους θεωρούν το θέμα ως πολύ σημαντικό. Σε ότι αφορά το περιεχόμενο του ονόματος περίπου 7 στους 10 απορρίπτουν οποιαδήποτε αναφορά στον όρο «Μακεδονία».
Συγκριτικά με το πρόσφατο παρελθόν, όταν το θέμα δεν απασχολούσε την πολιτική ατζέντα, παρατηρούμε σημαντική αύξηση της «αδιαλλαξίας». Το 2016 το ποσοστό όσων δεν αποδέχονταν καμία αναφορά στον όρο «Μακεδονία» ήταν 57%. Το 38% δεχόταν τότε μία συμβιβαστική λύση με σύνθετη ονομασία. Η διαφορά είναι σημαντική. Φαίνεται πως όταν το ζήτημα επανέρχεται εμφατικά στο δημόσιο διάλογο, η κοινή γνώμη υιοθετεί μία περισσότερο άκαμπτη στάση.
Παρατηρούνται πάντως σημαντικές διαφορές μεταξύ του πληθυσμού. Αναμενόμενα, η Βόρεια Ελλάδα είναι η περιοχή με το υψηλότερο ποσοστό όσων δηλώνουν πως δεν επιθυμούν καμιά αναφορά στο όνομα «Μακεδονία» (77%) ενώ η Αττική καταγράφει το μικρότερο ποσοστό (64,5%) αδιαλλαξίας και το υψηλότερο ποσοστό υπέρ της σύνθετης ονομασίας (27%). Είναι ενδιαφέρον να επισημανθεί, πως το Σκοπιανό ενεργοποιεί τον άξονα Αριστερά-Δεξιά. Η σύνθετη ονομασία συνιστά οριακή πλειοψηφία μεταξύ όσων δηλώνουν Αριστεροί και διαιρεί σχεδόν στα δύο τους κεντροαριστερούς. Αντίθετα η απόρριψη της χρήσης του ονόματος Μακεδονία συνιστά την συντριπτική πλειοψηφία (80-85%) όσων τοποθετούνται στα δεξιά του πολιτικού άξονα. Πάντως τόσο μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ όσο και της ΝΔ, η αδιάλλακτη θέση αποτελεί την πλειοψηφία. Εντούτοις το ποσοστό μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ κινείται στο 64% (31% υπέρ της σύνθετης) ενώ μεταξύ των ψηφοφόρων της ΝΔ στο 81% (15% υπέρ της σύνθετης).
Σε γενικές γραμμές, η πλειοψηφία εκτιμά αρνητικά τη στάση των εμπλεκόμενων πολιτικών προσώπων στο συγκεκριμένο ζήτημα. Ο Υπουργός Εξωτερικών διατηρεί το καλύτερο ισοζύγιο θετικών / αρνητικών απόψεων ανάμεσα στα πολιτικά πρόσωπα.
Ο Πρωθυπουργός παρουσιάζει, ελαφρώς, καλύτερη εικόνα από τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Αυτό οφείλεται στη διαφορά της αξιολόγησης των δύο προσώπων ανάμεσα σε όσους προκρίνουν μία διαφορετική λύση. Πιο συγκεκριμένα, όσοι αποδέχονται μία σύνθετη ονομασία, κρίνουν πως η στάση του Πρωθυπουργού κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση σε ποσοστό 52%, ενώ προς τη λάθος σε ποσοστό 26.5%. Αντίστροφα, όσοι απορρίπτουν οποιαδήποτε αναφορά στον όρο «Μακεδονία» κρίνουν τη στάση του Πρωθυπουργού θετικά σε ποσοστό μόλις 18% ενώ αρνητικά σε ποσοστό 67%. Η στάση του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης αποτιμάται αρνητικά, τόσο από όσους αποδέχονται μία σύνθετη ονομασία (θετικές: 20.5%, αρνητικές: 53.5%) όσο και από όσους απορρίπτουν οποιαδήποτε αναφορά (θετικές: 22%, αρνητικές: 56.5%).
Τα συλλαλητήρια
Πάνω από είκοσι πέντε χρόνια μετά τα συλλαλητήρια του 1992, σήμερα η συμβολή τους αποτιμάται με σκεπτικισμό από την πλειοψηφία, η οποία θεωρεί πως είτε δεν βοήθησαν (42,5%) είτε δεν είχαν καμία επίδραση στην προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος (16,5%). Μόνο το 32% των ερωτώμενων πιστεύει πως συνέβαλαν θετικά. Είναι πιθανόν μια μελλοντική έρευνα σε μερικά χρόνια να καταλήξει σε ανάλογα συμπεράσματα και για το σημερινό συλλαλητήριο. Αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση προορισμένη, ως συνήθως σε αυτήν τη χώρα, για τους ιστορικούς του μέλλοντος.
* Ο Νίκος Μαραντζίδης είναι Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και ο Γιώργος Σιάκας είναι Διευθυντής Ερευνών της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας
Δείτε το συνολικό report της έρευνας, εδώ:
Kathimerini_ΕΛΙΑΜΕΠ_-23-25Jan2018_GR
